Autorski przegląd kreteńskiej prasy – tydzień 11 (13.03 – 19.03.2023)
Spis treści
Raport sejsmiczny
W niedzielę 19 marca na południe od Heraklionu (gr. Ηρακλείο) sejsmografy zarejestrowały dwa wstrząsy. Pierwszy z nich, o sile 3,3 stopni w skali Richtera miał miejsce około 37 kilometrów na południowy wschód od Heraklionu, a jego epicentrum znajdowało się na głębokości 18,6 kilometrów pod powierzchnią ziemi. Niedługo później miało miejsce drugie, nieco silniejsze trzęsienie ziemi o sile 3,4 stopni w skali Richtera. Według Instytutu Geodynamiki w Atenach jego epicentrum znajdowało się w tym samym miejscu, ale na płytszej głębokości – 6,1 kilometra.
W ubiegłym tygodniu ziemia zatrzęsła się także we czwartek. Z samego rana sejsmografy odnotowały wstrząs o sile 3,6 stopni w skali Richtera, którego epicentrum znajdowało się 4 kilometry na północny wschód od Kavoussi (gr. Καβούσι) w gminie Ierapetra (gr. Δήμος Ιεράπετρας), na głębokości 12,8 kilometrów. Wstrząsy nie przyniosły żadnych poważnych szkód ani ofiar.
Minojska tożsamość Krety nominowana do listy Światowego Dziedzictwa UNESCO
Sześć kompleksów pałacowych Krety zostało nominowanych w jednym pakiecie do listy Światowego Dziedzictwa UNESCO. Symbole minojskiej Krety mają szansę trafić do katalogu najważniejszych zabytków prehistorycznej kultury prowadzonego przez Organizację Narodów Zjednoczonych. W ten sposób władze Grecji starają się odejść od dawnego podejścia, koncentrującego uwagę świata wyłącznie na pałacu w Knossos.
Sześć kompleksów pałacowych na Krecie – Zakros (gr. Ζάκρος), Fajstos (gr. Φαιστός), Malia (gr. Μάλια), Zominthos (gr. Ζώμινθος), Kydonia (gr. Κυδωνία) i oczywiście Knossos (gr. Κνωσός), znalazło się w jednej grupie nazwanej minojską tożsamością Krety. Odpowiednie dokumenty niezbędne do włączenia zabytków na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO przygotowała Dyrekcja ds. Starożytności we współpracy z Urzędami Starożytności Krety i przy wsparciu władz Regionu Krety. Wstępny plan zagospodarowania pałaców minojskich który zostanie przedłożony UNESCO uzyskał jednomyślną pozytywną ocenę Centralnej Rady Archeologicznej. Dokument zapewnia krótko i długoterminową ochronę pałaców i jest zgodny z filozofią holistycznych ram promocji kultury minojskiej. Ministerstwo Kultury Grecji przypomina bowiem, że jednym z podstawowych i najsurowiej ocenianych warunków wpisania zabytku na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego jest ścisła ochrona zabytków, co od wielu lat utrudniało włączenie pałacu w Knossos do tego znamienitego grona.
Według Ministerstwa Kultury Plan Zarządzania Centrami Kultury Minojskiej (jak nazwano dokument prezentujący strategię ochrony pałaców) obejmuje w trzech głównych osiach działania w zakresie badań i studiów archeologicznych, rejestruje wykroczenia w ochronie zabytków i proponuje działania na rzecz ich ochrony i renowacji a także modernizacji i rozwoju infrastruktury turystycznej. Formułowane cele są konkretne i mierzalne, a w zależności od ich priorytetu dzielą się na działania doraźne, średniookresowe i długoterminowe. W wywiadzie dla gazety Nea Kriti Lina Mendoni, Minister Kultury i Sportu stwierdziła, że ośrodki pałacowe na Krecie należą do najbardziej emblematycznych elementów kultury minojskiej. Geograficznie są rozsiane po całej wyspie, ale ich wspólne istnienie w świadomości świata jest priorytetem Ministerstwa. Umieszczenie ich w jednej grupie pozwala na wskazanie wszystkich głównych ośrodków pałacowych i pełną reprezentację wszystkich aspektów kultury pałacowej cywilizacji minojskiej. Wstępny Plan Zarządzania Centrami Kultury Minojskiej stanowi „rdzeń” mający na celu podkreślenie ich wyjątkowej i uniwersalnej wartości jako dobra kulturowego, zapewnienie ich autentyczności i integralności.
Dobre wyniki lotniska w Chanii
W pierwszych dwóch miesiącach 2023 roku przez port lotniczy w Chanii (gr. Διεθνές Αεροδρόμιο Χανίων-Σούδα „Ιωάννης Δασκαλογιάννης”) przewinęło się ponad 111 900 turystów, co w porównaniu do nieco ponad 72 000 w analogicznym okresie 2022 roku daje nie tylko 54% wzrost, ale także napawa optymizmem, że Kreta staje się powoli celem wycieczek niezależnych od warunków atmosferycznych. W styczniu i lutym lotnisko obsłużyło 1 025 samolotów (rok temu było to 891 maszyn).
Ropa naftowa tanieje, a ceny na stacjach po staremu
Ceny za baryłkę ropy spadają, jednak spadków tych nie widać na kreteńskich dystrybutorach. Spadek ceny ropy związany z upadkiem banku SVB szacowany jest na ponad 10% w porównaniu ze styczniem bieżącego roku. Tymczasem w czwartek 16 marca ceny benzyny bezołowiowej na Krecie kształtowały się na poziomie 1,90 euro, natomiast oleju napędowego 1,70 euro. Cena oleju opałowego, będącego jednym z najpopularniejszych sposobów ogrzewania greckich domów wyniosła około 1,22 euro za litr.
Lykourgos Samolis, prezes Stowarzyszenia Właścicieli Stacji Benzynowych w prefekturze Heraklion nie udzielił jednoznacznej odpowiedzi dlaczego ceny na kreteńskich dystrybutorach ani drgnęły. Obecny spadek cen ropy spowodowany jest niepewną sytuacją na rynku bankowym. Tak naprawdę spadły ceny giełdowe, czego nie odczuły greckie rafinerie, a co za tym idzie konsumenci na stacjach benzynowych. Jeżeli sytuacja giełdowa się utrzyma to w najbliższych dniach powinniśmy zobaczyć spadki lokalnych cen, chyba że sytuacja znowu się zmieni. Niestety analitycy rynku paliw nie tryskają optymizmem. Zbliżająca się Wielkanoc i otwarcie sezonu turystycznego spowodują raczej skokowy wzrost cen, niż ich spadek, a zatem powinniśmy się spodziewać, że przy kasie zapłacimy więcej. Ile? To się dopiero okaże, ale niektóre prognozy na tegoroczny sezon turystyczny mówią o cenach przekraczających 2 euro za benzynę bezołowiową.
Kreta walczy z niedoborem wody
Jak powiedziała gazecie Nea Kriti sekretarz Zdecentralizowanej Administracji Krety Maria Kozyraki jeżeli już teraz nie zostaną wprowadzone surowe restrykcje w zakresie zużycia wody i jeżeli sami rolnicy nie zaczną ich stosować, możemy doczekać lata w którym wody nie będzie nie tylko do podlewania, ale także do picia. Przy ograniczonym zużyciu przeżyjemy to lato. Ale w przyszłym, jeżeli nic nie zrobimy Kretę czeka susza.
Kolejna stosunkowo ciepła i sucha zima, skłoniła Zdecentralizowaną Administrację Krety do podjęcia ścisłej współpracy z innymi ośrodkami i wdrożenia środków ograniczających zużycie wody na wyspie. Największym marnotrawcą wody (w oczach Marii Kozyraki) są kreteńscy rolnicy, którzy zużywają ponad 85% dostępnych na wyspie zasobów wody do nawadniania swoich pól. I to oni w pierwszej kolejności powinni czuć wielką odpowiedzialność wobec społeczeństwa i problemu. Zapora Aposelemis (gr. Φράγμα Αποσελέμη) jest w tej chwili zapełniona w 40%, co oznacza, że jeżeli nie zostanie wdrożone racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi zbiornik trzeba będzie zamknąć, aby zapewnić minimalną ilość wody potrzebną mieszkańcom ze względów bezpieczeństwa społecznego.
Spotkanie w sprawie gospodarowania zasobami wodnymi Krety odbyło się w sobotę 18 marca. Celem burzliwej narady było wypracowanie wspólnego stanowiska Administracji Krety i Dyrekcji Administracji Wodnej w zakresie zużycia wody. 1 kwietnia rozpoczyna się bowiem kolejny sezon irygacyjny, a co za tym idzie wydawanie przez Dyrekcję Administracji Wodnej nowych pozwoleń na użytkowanie studni głębinowych. Dyrektorzy obu instytucji ustalili i wspólnie zobowiązali się do podjęcia działań w zakresie odpowiedzialności za ograniczenie marnotrawstwa wody, ograniczenia liczby pozwoleń wodnoprawnych dla producentów rolnych, oraz wypracowania alternatywnych metod nawadniania pól – choćby nawadniania segmentowego.
My, jako turyści pewnie nie odczujemy niedoborów wody. Jeszcze… W końcu hotele będą dbać o to, aby baseny były pełne, a zagraniczni goście zadowoleni. Jednak następnym razem, kiedy będziecie szukali hotelu na swoje kreteńskie wakacje, wybierzcie może taki bez wielkiego basenu z barem pośrodku. W końcu i tak tuż obok macie morze, w którym możecie pluskać się do woli.
Niebezpieczne mury weneckie
W sobotę 18 marca wieczorem doszło do niebezpiecznego zdarzenia w Chanii (gr. Χανιά). Z zabytkowych murów weneckich oberwał się jeden z kamieni raniąc młodego mężczyznę przebywającego w pobliżu. Na miejsce wysłano karetkę pogotowia ratunkowego która przewiozła poszkodowanego do miejskiego szpitala. Jego stan jest stabilny, jednak tego typu zdarzenie w miejscu szczególnie uczęszczanym przez turystów wzbudziło poważny niepokój. W najbliższym czasie mury weneckie na całej długości mają być skontrolowane pod kątem stabilności konstrukcji i ewentualnych zagrożeń.
Na kolejny przegląd zapraszamy już za tydzień! Καλή Εβδομάδα! Udanego tygodnia!
