Autorski przegląd kreteńskiej prasy – tydzień 7 (13.02 – 19.02.2023)
Spis treści
- Trzęsienia ziemi na Krecie – barometr sejsmiczny
- Obowiązkowe kontrole sejsmiczne budynków w Grecji
- Spór o rok urodzenia Nikosa Kazantzakisa
- Porzucony haszysz na plaży w Skalecie
- Tymczasowe zmiany na lotnisku w Heraklionie
- Tsiknopempti i niezadowoleni rzeźnicy
- Ustawa o przekształceniach muzeów uchwalona
- Dobre wyniki lotniska w Chanii
Trzęsienia ziemi na Krecie – barometr sejsmiczny
W ubiegłym tygodniu odnotowano kolejne trzęsienia ziemi na Krecie. Pierwsze z nich miało miejsce 13 lutego 2023 roku krótko przed godziną 21:00. Epicentrum wstrząsu znajdowało się 4 kilometry na północny zachód od Tsoutsouras (gr. Τσούτσουρας) a jego siłę oszacowano na 3,3 stopnia w skali Richtera. Drugi odnotowany wstrząs (7:30, 18.02.2023) był silniejszy (4,7 stopnia w skali Richtera) a jego epicentrum znajdowało się na głębokości 10 kilometrów w obszarze morskim – dokładnie 59,3 km na północny wschód od Heraklionu (gr. Ηράκλειο). W obu wstrząsach nikt nie zginął.
Obowiązkowe kontrole sejsmiczne budynków w Grecji
Trzęsienie ziemi które miało miejsce w Turcji skutecznie przywróciło do życia wiele projektów uśpionych w ministerialnych biurkach. Jedną z właśnie wprowadzonych zmian są obowiązkowe kontrole sejsmiczne wszystkich budynków użyteczności publicznej. Do tej pory były one dobrowolne.
Kontrole pierwotne i wtórne rozpoczęły się w 2000 roku ale były opcjonalne, w wyniku czego z 80 000 budynków użyteczności publicznej które mamy w Grecji zinwentaryzowano tylko od 16 000 do 17 000 obiektów. 30 procent budynków na terytorium naszego kraju zostało zbudowanych zgodnie z nowymi, nowoczesnymi przepisami i te budynki nie są zagrożone. Kolejne 30% to budynki wzniesione w latach 1959 – 1984, kiedy obowiązywały poprzednie przepisy budowlane. Te obiekty także nie stanowią niebezpieczeństwa, chyba że ich konstrukcja została naruszona w wyniku kolejnych wstrząsów. Ostatnia grupa to budynki powstałe przed 1959 rokiem, które wzniesiono w okresie w którym nie obowiązywały żadne przepisy budowlane. Te obiekty są naszym priorytetem – powiedział profesor geologii i prezes Organizacji Planowania i Ochrony Antysejsmicznej Efthymios Lekkas.
Spór o rok urodzenia Nikosa Kazantzakisa
Od jakiegoś czasu w greckich mediach żył spór wywołany przez publikację dawnego spisu ludności żyjącej na terenie Heraklionu. Wynikało z niego, że Nikos Kazantzakis (gr. Νίκος Καζαντζάκης), jeden z najwybitniejszych greckich pisarzy i poetów urodził się w 1881 roku. Przeczyło to jednak innym dokumentom (m.in. dowodowi osobistemu Kazantzakisa w którym widniał rok 1885), a także przekazom rodziny według której miał się on urodzić w 1883 roku.
18 lutego, w rocznicę urodzenia poety (co do dnia na szczęście sporów nie było) Muzeum Kazantzakisa opublikowało fotografię która jednoznacznie rozstrzyga ten dylemat. Fotografia przedstawia ikonę przekazaną niegdyś nieżyjącemu już założycielowi muzeum G. Anemougiannisowi. Ikona była w rodzinie Kazantzakisów swoistym kalendarzem, w którym odręcznie zapisywano daty urodzenia swoich dzieci. Na jej odwrocie widnieją notatki poczynione przez matkę Kazantzakisa, Marię, z której jednoznacznie wynika rok 1883 (odnotowano nawet godzinę – 18:00).
Debata na temat dokładnego roku urodzenia pisarza wynikała z błędu o którym mówiła później sama siostra Kazantzakisa – Eleni. Kiedy urzędnicy miejscy zapukali do drzwi ich rodziny, ta (zaskoczona ich wizytą) podała rok 1881 jako datę urodzenia brata i taka też data została odnotowana w miejskich kronikach.
Porzucony haszysz na plaży w Skalecie
Grecka Policja prowadzi śledztwo i poszukuje właścicieli znalezionych na plaży w Skalecie (gr. Σκαλέτα), a także w Stavromenos (gr. Σταυρωμένος) i Episkopi (gr. Επισκοπή) worków wypełnionych haszyszem. W sumie w przeciągu ubiegłego tygodnia na plażach leżących wzdłuż trasy narodowej znaleziono już ponad 30 worków o łącznej masie ponad 160 kilogramów narkotyku. W dochodzeniu bierze udział także grecka Straż Przybrzeżna, gdyż jedna z roboczych hipotez mówi, że worki zostały załadowane na jakiś statek i z niewiadomych przyczyn znalazły się na kreteńskich plażach.
Tymczasowe zmiany na lotnisku w Heraklionie
Od 1 do 6 marca port lotniczy w Heraklionie (gr. Κρατικός Aερολιμένας Ηρακλείου Ν. Καζαντζάκης) będzie częściowo zamknięty z powodu prac remontowych na pasie startowym 09-27. Celem prac jest odnowa nawierzchni pasa poprzez frezowanie jego wierzchniej warstwy i ponowne asfaltowanie. W związku z tym samoloty będą mogły korzystać z krótszego pasa 12-30, który nie jest jednak przystosowany do obsługi większych maszyn. Z tego powodu część lotów zostanie przekierowana na lotnisko w Chanii (gr. Διεθνές Αεροδρόμιο Χανίων Ιωάννης Δασκαλογιάννης). Dodatkowo, pas 12-30 nie jest wyposażony w oświetlenie nocne, dlatego po zmroku wszystkie loty również zakończą się na lotnisku w Chanii. Jeżeli akurat z początkiem marca wybieracie się na Kretę, to sprawdźcie czy wasz lot nie ma aktualizacji miejsca docelowego. Prace powinny zakończyć się 6 marca, ale władze portu zastrzegają, że pogorszenie pogody może przesunąć termin oddania pasa 09-27 do użytku.
Tsiknopempti i niezadowoleni rzeźnicy
W ubiegłym tygodniu obchodziliśmy w Grecji “dymny czwartek” czyli Tsiknopempti (gr. Τσικνοπέμπτη) o którym pisaliśmy w Przewodniku. Jako że na stołach króluje wtedy mięso pod każdą postacią, to przede wszystkim kreteńscy producenci mięsa zacierali ręce w oczekiwaniu na bilanse sprzedażowe. Jak się okazuje, nie są one przesadnie optymistyczne.
Ruch w sklepach mięsnych odnotował wzrost o około 25-30% w stosunku do “normalnego” tygodnia, jednak był to wzrost daleki do tego sprzed pandemii. Prezes Stowarzyszenia Rzeźników Prefektury Heraklion Manolis Datseris powiedział gazecie Nea Kriti: faktycznie, zaobserwowaliśmy wzrost ruchu zakupowego w porównaniu z poprzednimi dniami, ale w żadnym wypadku nie możemy mówić o dniu, który przyniósł rzeźnikom wysoki obrót. Myślę że nie ma różnicy w porównaniu do ubiegłego roku. Koszt surowców i energii gwałtownie wzrósł w ciągu roku, czego bezpośrednią przyczyną są wzrosty cen w sklepach i niższe obroty. Dlatego nie uważam, żeby kilkudniowy wzrost sprzedaży o 25 – 30% przełożył się na wymierny zysk rzeźników.
Z danych sprzedażowych możemy się także dowiedzieć co kupił przeciętny, grecki konsument. Na szczycie mięsnych preferencji jest wieprzowina – głównie kotlety i karkówka. Na drugim miejscu ulokowała się lubiana przez Kreteńczyków jagnięcina. Na koniec warto wspomnieć, że w przeciągu ostatniego miesiąca cena mięsa wieprzowego w Grecji sukcesywnie rosła. Jeszcze trzy tygodnie temu kilogram karkówki wieprzowej kosztował średnio 6,20 euro, dziś jest tu już 6,60 euro. Ceny wzrosły głównie z powodu inflacji, która podobnie jak w Polsce, tak i w Grecji od około półtora roku nieustannie rośnie.
Ustawa o przekształceniach muzeów uchwalona
Mimo licznych protestów Muzealników i mieszkańców miast (o których pisaliśmy m.in. tutaj), 14 lutego grecki sejm uchwalił kontrowersyjną uchwałę o przekształceniu pięciu muzeów w kraju (w tym Muzeum Archeologicznego w Heraklionie – gr. Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου) w jednostki publiczne o osobowości prawnej (gr. Ν.Π.Δ.Δ. – Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου). Zgodnie z nowo uchwalonym prawem nadzór nad muzeami jednostkami straci Krajowa Służba Archeologiczna (gr. Ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία) a przejmie administracja publiczna. Muzealnicy obawiają się, że zmusi to ich do wzmożenia działań komercyjnych i generowania zysków, a funkcja naukowa i edukacyjna muzeów będzie traktowana po macoszemu.
Dobre wyniki lotniska w Chanii
Na koniec tego przeglądu prasy mamy dla Was krótką wzmiankę z lotniska w Chanii. W styczniu tego roku port odnotował wzrost ruchu pasażerskiego o ponad 62% (względem stycznia 2022). Według oficjalnych danych spółki Fraport zarządzającej chanijskim lotniskiem, port obsłużył 57 496 pasażerów (35 398 w 2022 roku). Większość z nich pochodziła z lotów krajowych (54 855 pasażerów). Z danych tych wyraźnie wynika, że w styczniu na Kretę podróżowali głównie Grecy, co miało związek z okresem świąteczno-noworocznym i feriami zimowymi w szkole. Niestety oznacza to także, że władzom Grecji wciąż nie udało się sprawić, aby Kreta była atrakcyjna dla turystów, także poza sezonem letnim.
Na kolejny przegląd zapraszamy już za tydzień! Καλή Εβδομάδα! Udanego tygodnia!