Tsiknopempti

Tłusty czwartek – my jeszcze chwilę musimy na niego poczekać, ale Grecy świętują go właśnie dziś. W tym roku bowiem grecki tłusty czwartek – tsiknopempti (gr. η Τσικνοπέμπτη) czyli dosłownie wędzony (dymny) czwartek – wypada tydzień przed naszym tłustym czwartkiem. Tsiknopempti w greckim kalendarzu znajduje się zawsze w drugim tygodniu karnawału nazywanego po grecku apokries (gr. οι Απόκριες) co oznacza dosłownie odchodzić od mięsa – από κρέας, a jego data jest ruchoma i zależy od terminu Paschy, która w tym roku będzie20 kwietnia. Karnawał w Grecji trwa trzy tygodnie, jednak im bliżej jego końca tym intensywność zabaw wzrasta.

Skąd wzięła się nazwa tego święta? Słowo pempti (gr. Πέμπτη) oznacza oczywiście czwartek, natomiast słowo tsikno pochodzi od greckiego słowa η τσίκνα znaczącego dosłownie dym (unoszący się ze smażonego mięsa), lub zapach (tegoż mięsa). Czwartek nie został też wybrany przypadkowo – w obrzędzie prawosławnym środa i piątek są dniami postnymi, podobnie jak u katolików. Kiedy wiemy już co oznacza nazwa tego święta, to większość z nas domyśla się już czym różni się wędzony czwartek od naszego tłustego czwartku. Pierwszą zasadniczą różnicą jest dzisiejszy jadłospis. Grecy wybierają dziś świętowanie przy grillu (jeżeli pogoda na to pozwala) a na ruszcie lądują przede wszystkim:

• żeberka (gr. παϊδάκια) najczęściej jagnięce (gr. αρνίσια)
• souvlaki (gr. σουβλάκια)
• steki (gr. μπρζόλες) z reguły wieprzowe (gr. χοιρινές)
• bifteki (gr. μπιφτέκια)
• boczek (gr. πανσέτα)

Tsiknopempti zbliża Greków do czterdziestodniowego Wielkiego Postu nazywanego Megali Tessarakosti (gr. Μεγάλη Τεσσαρακοστή) lub Sarakosti (gr. Σαρακοστή). 18 marca Grecy obchodzić będą czysty poniedziałek czyli Kathara Dewtera (gr. Καθαρά Δευτέρα), który będzie ostatnim dniem karnawału i jednocześnie początkiem postu. Wtedy Grecy będą gromadnie udawać się za miasto na pikniki, gdzie puszczać będą latawce i wspólnie świętować zakończenie karnawału. Καλή Τσικνοπέμπτη!