Autorski przegląd kreteńskiej prasy – tydzień 4 (22.01 – 28.01.2024)
Spis treści
Spalone winnice Melampes w filmie dokumentalnym
Historia obróconych w popiół winnic w miejscowości Melampes (gr. Μέλαμπες) za sprawą studentów Uniwersytetu Kreteńskiego stała się kanwą krótkiego filmu dokumentalnego, dostępnego m.in. w serwisie Youtube.
W lipcu 2022 roku południową część prefektury Rethimno (gr. Ρέθυμνο) nawiedziły duże pożary. W ciągu zaledwie czterech dni ponad 90% powierzchni winnic w Melampes a także starych gajów oliwnych uległo całkowitemu spaleniu. Pożar pozostawił swoje piętno nie tylko w naturze. Wyrządził ogromne straty materialne i psychiczne dla mieszkańców miasta, którzy po raz kolejny musieli budować swoje życie od nowa. Natura jednak się odradza, a jeżeli zostanie wsparta odrobiną ludzkiej miłości to szybko ponownie zaowocuje.
Film dokumentalny pt. Popioły (ang. Ashes) nakręcił Giannis Mathioudakisa, student Wydziału Studiów Teatralnych, Filmowych i Muzycznych Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Kreteńskiego, a patronat nad nim objął Synod Rektorów Uniwersytetów Greckich. W piętnastominutowym dokumencie Iliana Malihin opowiada o tragicznych wydarzeniach z 2022 roku a także swoich początkach we wsi i tym, jak mieszkańcy odbudowywali swoje życia po pożarze. Film po raz pierwszy zaprezentowano w telewizji greckiego parlamentu w ramach przeglądu dokumentów studenckich. W przeglądzie swoje filmy wystawiło łącznie 54 studentów z 18 greckich uczelni.
Film dostępny jest w serwisie Youtube z greckimi i angielskimi napisami. Poniżej znajdziecie podlinkowany materiał. Zachęcamy do jego obejrzenia i poznania historii Melampes widzianej oczami Iliany Malihin.
Procesja Czterech Męczenników przeszła przez Rethimno
W niedzielę 28 stycznia w strugach deszczu przez Rethimno przeszła procesja ze świętą ikoną czterech męczenników, którzy zginęli w Rethimno – Georgiosem, Agnelisem, Manuelem i Nikolasem.








Wykonana przez Ioannisa Frangkopoulosa z Zakynthos w 1836 roku ikona została przeniesiona w uroczystej procesji z Kościoła Metropolitarnego gdzie na co dzień jest przechowywana do kościoła Czterech Męczenników, gdzie pozostanie do końca października. Jak ogłosił Metropolita 28 dnia każdego miesiąca odbywać się będą nabożeństwa rocznicowe, których kulminacją będzie Patriarchalna Boska Liturgia w intencji pamięci świętych, która odbędzie się 28 października. Wspomniana święta ikona została wykonana na zamówienie mieszkańców miasta zaledwie dwanaście lat po męczeńskiej śmierci czterech męczenników.
Nowa fala migrantów na Gavdos
Napływowi nowych uchodźców na Kretę w ostatnim czasie nie ma końca. Według informacji udostępnionych przez straż przybrzeżną 28 stycznia późnym popołudniem do brzegów Gavdos (gr. Γαύδος) przybiła kolejna łódź przewożąca 74 imigrantów narodowości egipskiej, z czego 21 z nich było dziećmi, w wieku od 8 do 17 lat.
Według burmistrz Gavdos Lilian Stefanaki która rozmawiała z gazetą Nea Kriti wszyscy uchodźcy zostali natychmiast po przybiciu do brzegów wyspy przebadani przez miejscowego lekarza. Migranci cieszą się dobrym zdrowiem i w najbliższym czasie zostaną przetransportowani do ośrodków detencyjnych na Krecie. Póki co, ze względu na niekorzystne warunki pogodowe pozostaną na Gavdos.
Grecki rząd potępia demonstrujących studentów
Na ulicach całej Grecji nie ustają cykliczne protesty studentów przeciwko planowanej reformie uczelni wyższych. Dla przypomnienia: Rząd premiera Mitsotakisa planuje prywatyzację rynku akademickiego.
Rząd Nowej Demokracji przedstawia mobilizacje studentów, demonstracje i okupacje budynków uniwersytetów jako niezgodne z prawem. Potępiamy niedopuszczalną decyzję o wszczęciu prokuratorskiego śledztwa w sprawie okupacji budynków uczelni przez Samorządy Studenckie – piszą w oświadczeniu strajkujący studenci Politechniki Kreteńskiej. Studenci od przeszło trzech tygodniu regularnie protestują przeciwko planowanym zmianom w ustawie o szkolnictwie wyższym. Domagają się publicznej, bezpłatnej edukacji w całym kraju i twierdzą, że prywatyzacja uczelni obniży dostęp do edukacji dla mniej zamożnych obywateli. Za studentami murem stoi większość kadry akademickiej, choć w obawie przed represjami ze strony rządu nie bierze tak czynnego udziału w strajkach.
Lotnisko w Heraklionie zostanie tymczasowo zamknięte
Na początku tego tygodnia ma zostać ogłoszona dokładna data zamknięcia lotniska w Heraklionie (gr. Ηράκλειο) ze względu na niezbędne prace remontowe związane z wymianą nawierzchni na pasie startowym.
Według informacji serwisu protothema.gr w dziś bądź jutro ma zostać wydana oficjalna dyrektywa lotnicza (tzw. NOTAM), w której przewoźnicy lotniczy zostaną poinformowani o dacie zamknięcia portu. Prawdopodobnie będzie to ostatnie dziesięć dni lutego (19-28/29.02), kiedy spodziewany jest najmniejszy ruch lotniczy. Prace remontowe na pasie startowym są od dawna zapowiadaną inwestycją, która ma na celu przygotowanie portu do startującego w marcu sezonu 2024.
W czasie zamknięcia portu w Heraklionie wszystkie loty dla których lotnisko Kazantzakisa było portem docelowym zostaną przekierowane do Chanii (gr. Χανιά).
Trasa narodowa – kolejny przetarg rozstrzygnięty!
Do grupy GEK TERNA trafi najprawdopodobniej remont kolejnego odcinka trasy narodowej: Chania – Hersonisos (gr. Χερσόνησος). Według przecieków z Ministerstwa Infrastruktury i Transportu to ta firma złożyła najtańszą ofertę w postępowaniu przetargowym.
GEK TERNA to konsorcjum firm, które ostatnio zdobywają monopol na prace budowlane na Krecie. Zaczęło się od budowy nowego portu lotniczego w Kasteli (gr. Καστέλι). Teraz do grupy trafi najprawdopodobniej prawie dwa miliardy euro przeznaczone na przebudowę największego odcinka trasy narodowej. 25 stycznia otwarto bowiem oferty które wpłynęły w przetargu na remont trasy. Do tej pory nie podano żadnych szczegółów dotyczących liczb i kwot finansowych trzech ofert które wpłynęły do Ministerstwa. Jednakże za najkorzystniejszą ofertę uważa się ofertę GEK TERNA, gdyż według nieoficjalnych informacji zapewnia ona najmniejszy wkład finansowy państwa. Po GEK TERNA drugą najlepszą ofertą finansową jest oferta spółki joint venture AKTOR Concessions-Mytileneos, natomiast na trzecim miejscu znajduje się oferta AVAX-EGIS-Meridiam.
Od tego momentu następuje oczywiście szereg procedur, takich jak finalizacja dokumentów umownych, oświadczenie ostatecznego wykonawcy, przedumowna weryfikacja legalności i zatwierdzenie umowy koncesyjnej przez Trybunał Obrachunkowy. Po daniu „zielonego światła” przez Trybunał Obrachunkowy nastąpi podpisanie umowy koncesyjnej na znaczną część BOAK pomiędzy państwem a koncesjonariuszem oraz ratyfikacja umowy przez Parlament. Przypominamy, że okres koncesji wynosi 35 lat, z czego pierwsze 5 lat dotyczy tzw. okresu projektowo-budowlanego.
Koncesjonariusz, którym najprawdopodobniej będzie grupa GEK TERNA, zostanie powołany do budowy/modernizacji odcinka BOAK Chania-Heraklion i późniejszego zarządzania nim (wraz z pobieraniem opłąt drogowych). Otwarta zostaje także opcja rozszerzenia budowy o odcinek od Kissamos (gr. Κίσσαμος) do Chanii.
W projekcie zostanie wdrożony model opłat drogowych, co da koncesjonariuszowi dodatkowy bonus przychodowy. Ów bonus ma pomóc wykonawcy prac uporać się ze stosunkowo niskim potokiem ruchu w sezonie nieturystycznym na odcinku Chania-Heraklion. Aby rachunek zysków i strat spiął się i stał się atrakcyjny dla Wykonawców, umowa koncesyjna przewiduje z jednej strony finansowanie publiczne (800 mln euro), a z drugiej dofinansowanie koncesjonariusza opłatami drogowymi. Na prawie całej długości trasy narodowej pomiędzy Kissamos a Hersonissos wprowadzone zostaną opłaty drogowe w wysokości 0,063 eurocenty za kilometr, z wyjątkiem – jak rzekomo zastrzegło w projekcie umowy Ministerstwo Infrastruktury – obwodnice trzech dużych ośrodków miejskich, przez które będzie przebiegać trasa narodowa (Heraklion – Retimno – Chania).
Report sejsmiczny
W minionym tygodniu sejsmografy na Krecie odnotowały tylko jedno trzęsienie ziemi. Wstrząs o sile 3,7 stopni w skali Richtera miał miejsce 23 stycznia w godzinach porannych, a jego epicentrum znajdowało się około 35 kilometrów na południe od wyspy Gavdos, na głębokości 18 kilometrów. Nie odnotowano żadnych szkód.
Na kolejny przegląd zapraszamy już za tydzień! Καλή Εβδομάδα!