Najnowsze wiadomości z Krety, zebrane w jednym miejscu, czyli nasz autorski przegląd kreteńskiej prasy – tydzień 44 (28.10 – 03.11.2024)
Spis treści
Grecja świętowała Dzień Ochi!
W poniedziałek 28 października cała Grecja radośnie świętowała jedno z dwóch najważniejszych świąt państwowych – Dzień Ochi (gr. Επέτειος του Όχι). Uroczyste parady, czy okolicznościowe nabożeństwa odbyły się w Atenach (gr. Αθήνα) i Salonikach (gr. Θεσσαλονίκη), oraz we wszystkich większych miastach Hellady – także na Krecie. Te najbardziej okazałe mogliśmy oglądać w Herakionie (gr. Ηράκλειο), Rethymno (gr. Ρέθυμνο) i Chanii (gr. Χανιά).
Mieliśmy w tym roku niebywałe szczęście wziąć udział w obchodach Święta Ochi w Chanii i to o nich napiszemy w tym przeglądzie prasy. Obchody rozpoczęły się już o ósmej rano, kiedy to w forcie Firka (gr. Φρούριο Φιρκά), przy akompaniamencie hymnu państwowego na maszt wciągnięto flagę Grecji. Dla Krety to miejsce symboliczne, bowiem właśnie tam po raz pierwszy po podpisaniu Unii Grecji z Kretą powiewała biało-niebieska flaga państwowa. Później, przed godziną jedenastą w Kościele Metropolitarnym w Chanii odbyło się uroczyste nabożeństwo z udziałem Wiceministra Obrony Narodowej Giannisa Kefalogiannisa, który reprezentował rząd Grecji. Tuż po nim, rządowa delegacja, przedstawiciele greckiego parlamentu i władze lokalne udały się pod pomnik poległych w II Wojnie Światowej gdzie złożyły wiązanki.
W samo południe rozpoczęła się najbardziej imponująca część całych obchodów, czyli uroczysta parada z udziałem tysięcy mieszkańców gminy Chania (gr. Δήμος Χανίων). Letnia pogoda sprawiła, że obserwujących były prawdziwe tłumy. Parada zaczęła się od przejścia orkiestry dętej gminy Chania, która później akompaniowała maszerującym. Na czele parady szli uczniowie ze wszystkich szkół podstawowych gminy, później gimnazjów a na końcu liceów. Zobaczyliśmy także uczniów Szkoły Marynarki Wojennej w Zatoce Souda, Politechniki Kreteńskiej, a także szkół prywatnych i specjalnych. W paradzie szli oczywiście przedstawiciele Policji, Straży Pożarnej, Pogotowia Ratunkowego, Pogotowia Wodnego oraz harcerze. Po nich maszerowali liczni przedstawiciele grup rekonstrukcyjnych oraz tanecznych w tradycyjnych, historycznych strojach. Paradę przy dźwiękach wojskowej orkiestry dętej zakończył przemarsz wojsk wszystkich sił zbrojnych Republiki Grecji. Cała parada trwała niemal dwie godziny i była naprawdę piękna. Jej trasa wiodła przez niemal całe śródmieście Chanii, które 28 października zostało całkowicie zamknięte dla ruchu samochodowego. Zresztą zobaczcie sami, na naszych zdjęciach i materiale filmowym, które dla Was przygotowaliśmy!
Prezydent Niemiec z wizytą na Krecie
W czwartek 31 października Frank-Walter Steinmeier w ramach swojej wizyty w Grecji na zaproszenie Prezydent Kateriny Sakellaropoulu odwiedził na jeden dzień Kretę. Był to ostatni punkt jego podróży, po Salonikach i Atenach.
Różnorodność i bliskość stosunków niemiecko-greckich znajdują odzwierciedlenie w tematach tej wizyty: od pamięci historycznej, po wyzwania polityczne, takie jak migracja i zrównoważony rozwój, we współpracy z biznesem, nauką i kulturą – takie tematy miały być omawiane podczas tej wizyty zgodnie z oświadczeniem niemieckiej prezydencji. Prezydent Steinmeir w Salonikach w towarzystwie Prezydent Sakellaropoulou odwiedził budowane właśnie Muzeum Holocaustu, a także wziął udział w dyskusji na temat stosunków niemiecko-greckich. W Atenach Steinmeier odwiedził fabrykę niemieckiej firmy farmaceutycznej Boehringer Ingelheim, a także został przyjęty z oficjalną wizytą w Pałacu Prezydenckim, a następnie w Kancelarii Premiera Kyriakosa Mitsotakisa.
Frank-Walter Steinmeier na lotnisku w Chanii wylądował rządowym samolotem w czwartkowy poranek (co zresztą widzieliśmy na własne oczy opuszczając wtedy Kretę. Lotnisko w Chanii było strzeżone niczym twierdza). Swoją kreteńską podróż rozpoczął od wizyty we wsi Kandanos (gr. Κάνδανος), gdzie złożył wieńce pod pomnikami ofiar niemieckiego ludobójstwa (wioska ta została całkowicie zgładzona przez III Rzeszę). Spotkał się tam także z ocalonymi z niemieckiej zagłady. Za pośrednictwem tłumaczy próbował rozmawiać z ocalonymi, ci jednak odmówili nawet uścisku ręki. Z niektórymi z nich udało się jednak Prezydentowi zamienić kilka zdań, które z pewnością nie były dla niego miłe. 98-letnia Despina Fiotaki, zwróciła się do Steinmeiera słowami: Ręka którą mi podajesz, jest ręką rzeźnika.
Następnie Prezydent Niemiec udał się do ratusza, gdzie przywitany został przez burmistrza Antonisa Perakisa. Naziści chcieli wymazać Kandanos z mapy. Kandandanos jest jednak tutaj i wita Cię – powiedział Perakis. Frank-Walter Steinmeier podczas swojego przemówienia posługując się językiem greckim przeprosił za zbrodnie nazistów: Proszę o przebaczenie za to, że po wojnie Niemcy odwrócili wzrok od zbrodni które popełniły. Ale dziś Niemcy dbają o zachowanie pamięci o ofiarach II Wojny Światowej. Musimy zachować pamięć, abyśmy mogli przekazać tą wiedzę kolejnemu pokoleniu.
Gdziekolwiek Frank-Walter Steinmeier się nie pojawił, tak zawsze towarzyszyła mu grupa zaciekle protestujących przeciwników niemieckiej polityki historycznej. Powrócił także temat niemieckich reparacji wobec Grecji, który to od dziesięcioleci jest nierozwiązany, a każdy kolejny rząd jak ognia unika ponownego otwarcia dyskusji na ten temat. Co ważne, podczas swojej wizyty w Atenach Steinmeier podkreślił, że kwestia ewentualnych reparacji wojennych dla Grecji wygasła.
Rocznica zagłady klasztoru Arkadi
W całej prefekturze Rethymno (gr. Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης) w ostatni weekend odbyły się wydarzenia upamiętniające bolesną historię klasztoru Arkadi (gr. Μονή Αρκαδίου) z 1866 roku. Wtedy to, blisko tysiąc osób dostrzegając brak szans na dalszą, pomyślną obronę świątyni wysadziło się w powietrze. Woleli zakończyć życie, niż oddać się w ręce tureckiego okupanta.
W sobotę 2 listopada całe Rethymno przystroiło się w biało niebieskie barwy. Udekorowano i oświetlono także porty i statki w nich zacumowane. Uroczystości rozpoczęły się już o ósmej rano, kiedy to pod pomnikiem Nieznanego Żołnierza przy dźwiękach greckiego hymnu narodowego uroczyście wciągnięto flagę państwową na maszt. W niedzielny poranek w Klasztorze Arkadi odbyła się uroczysta Boska Liturgia pod przewodnictwem Wielebnego Metropolity Rethymno, ojca Prodromosa.
Wydarzenia rocznicowe będą obchodzone przez cały ten tydzień, aż do 8 listopada. W wielu miastach prefektury Rethymno (m.in. w Livadia (gr. Λιβάδια), Margarites (gr. Μαργαρίτες), czy Adelach (gr. Άδελε) odbędą się nabożeństwa, koncerty filharmonii miejskich, czy spotkania z pisarzami. Kulminacja obchodów będzie miała miejsce 8 listopada. Rethymno wtedy na chwilę zatrzyma się. Dzień zacznie się od porannej liturgii w klasztorze Arkadi, którą ponownie poprowadzi Wielebny Prodromos. Później centrum wydarzeń przeniesie się do Rethymno, gdzie o dziesiątej rozpocznie się uroczysta parada z udziałem Prezydenta Republiki Grecji Kateriny Sakellaropoulou. W południe ponownie wydarzenia przeniosą się do klasztoru, gdzie odbędzie się Doksologia celebrowana przez Najprzewielebniejszego Arcybiskupa Krety, ojca Eugeniosa. Tuż po niej, orędzie wygłosi Prezydent Sakellaropoulou, a po nim usłyszymy hymn Grecji, po którym nastąpi uroczysta minuta ciszy, upamiętniająca bohatersko poległych obrońców klasztoru.
Jeżeli z początkiem listopada będziecie na Krecie, to 8 listopada warto spędzić właśnie w Rethymnie i klasztorze Arkadi, do czego serdecznie zachęcamy.
Wąwóz Samaria zamknięty
Tegoroczny sezon w wąwozie Samaria (gr. Φαράγγι Σαμαριάς) oficjalnie zakończył się 31 października. Co prawda już dwa dni wcześniej wąwóz był zamknięty ze względu na prognozowane, niekorzystne warunki pogodowe. Organizacja ds. Ochrony Przyrody i Przeciwdziałania Zmianom Klimatu (OYPEKA) zarządzająca wąwozem podała, że w tym sezonie wąwóz odwiedziło 117 542 turystów.
Jednocześnie, mieszkańcy Agia Roumeli (gr. Αγία Ρουμέλη) zwrócili się z listem otwartym do premiera Grecji Kyriakosa Mitsotakisa a także do ministerstw, władz regionalnych i lokalnych w których gestii leży zarządzanie wąwozem w którym proszą o natychmiastową rewizję w zarządzie Parku Narodowego Samaria, podkreślając nieudolne kierowanie wąwozem. Jak piszą, w ciągu ostatnich dwóch lat kierownictwo wąwozu Samaria doprowadziło do zmniejszenia liczby turystów odwiedzających go. Pomimo wielu słonecznych dni we wrześniu i październiku wąwóz pozostawał zamknięty mimo, że prognozy nie były przesadnie alarmujące.
Społeczność lokalna uznaje za zasadne wprowadzenie dodatkowych środków zapobiegawczych zwiększających bezpieczeństwo turystów ale skarży się, że obecne kierownictwo miota się od całkowitego braku jakichkolwiek środków zabezpieczających, do bardzo restrykcyjnej polityki wstępu. Z tego powodu lokalni przedsiębiorcy cierpią bo ich dochody pochodzące bezpośrednio od turystów odwiedzających wąwóz maleją. Mieszkańcy Agia Roumeli żądają także, aby przywrócić zarządzanie wąwozem Zdecentralizowanej Administracji Krety, a dokładniej Dyrekcji Lasów w Chanii tak jak miało to miejsce przed wrześniem 2022 roku. Ich zdaniem, to od czasu zmiany kierownictwa wąwozu sposób zarządzania nim znacząco się pogorszył.
Sezon pożarowy przedłużony
W minionym tygodniu Komenda Główna Greckiej Straży Pożarnej potwierdziła wcześniejsze przecieki medialne o przedłużeniu tegorocznego sezonu pożarowego. Zamiast zakończyć się 31 października okres podwyższonego zagrożenia pożarowego, a co za tym idzie dodatkowych zakazów i obostrzeń trwać będzie przynajmniej do 15 listopada. Przynajmniej, bo Straż nie wyklucza kolejnego przedłużenia. Wszystko zależeć będzie od opadów deszczu, które – przynajmniej jak do tej pory – nie nadchodzą.
Jakby na dowód słuszności tej decyzji w ubiegłym tygodniu na Krecie wybuchły dwa silne i groźne pożary. Pierwszy z nich miał miejsce w okolicach Tsoutsouras (gr. Τσούτσουρας), gdzie silny wiatr skutecznie utrudniał walkę z ogniem. Drugi pożar zaś miał miejsce w rejonie Elos (gr. Έλος) w gminie Kissamos (gr. Δήμος Κισσάμου). Strażacy stoczyli tam prawdziwą bitwę aby opanować płomienie.
Najlepszy w historii październik na lotnisku w Heraklionie
Prawie milion pasażerów przewinęło się przez największe kreteńskie lotnisko – port w Heraklionie. Władze portu donoszą, że tak dobrego października nie było jeszcze nigdy.
Port lotniczy w Heraklionie w październiku 2024 roku obsłużył łącznie 402 480 pasażerów lotów międzynarodowych (to o prawie 11 procent więcej niż w ubiegłym roku) a także 75 662 pasażerów lotów krajowych (tu wzrost względem października 2023 roku jest jeszcze wyższy i wynosi prawie 12 procent). Na pierwszym miejscu wśród pasażerów lotów międzynarodowych byli Niemcy, za nimi znajdowali się Anglicy a podium zamknęli Francuzi. Polacy zajęli szóste miejsce (po Holendrach i Szwajcarach). Port lotniczy w Heraklionie wciąż ma nadzieję na utrzymanie większej liczny lotów międzynarodowych także w miesiącach zimowych. Już teraz bowiem linia lotnicza Transavia zapowiedziała utrzymanie lotów pomiędzy stolicą Krety a Amsterdamem. W tym tygodniu mamy poznać siatki połączeń dwóch niemieckich przewoźników, którzy także nieoficjalnie planowali utrzymanie połączeń z największą grecką wyspą. Póki co ostrożnie na temat utworzenia zimowych połączeń wypowiada się szefostwo Ryanair i EasyJet, którzy analizują opłacalność takich połączeń w swoich siatkach lotów.
W tym przeglądzie prasy to już wszystko co dla Was zebraliśmy. Na kolejny przegląd zapraszamy już za tydzień! Καλή Εβδομάδα!
