Przegląd kreteńskiej prasy (23.2023)

Autorski przegląd kreteńskiej prasy – tydzień 23 (05.06 – 11.06.2023)

Giannis Markopoulos nie żyje

W sobotę wieczorem greckimi mediami wstrząsnęła wyjątkowo smutna wiadomość – w wieku 84 lat zmarł Giannis Markopoulos (gr. Γιάννης Μαρκόπουλος), jeden z najwybitniejszych kompozytorów muzyki w historii Hellady.

Twórczość Markopoulosa podobnie zresztą jak jego wielkiego kolegi Mikisa Theodorakisa przypadła na burzliwy okres w historii Grecji – m.in. czasy tzw. junty czarnych pułkowników (1967-1974). Po wojskowym puczu artysta opuścił Grecję i wyemigrował do Wielkiej Brytanii. Jednak już po dwóch latach życia na uchodźstwie postanowił wrócić do kraju targanego społecznymi niepokojami i swoją muzyką zbudować kolejny filar greckiego ruchu oporu. Utwory które komponował pełne były zawoalowanych politycznych manifestów, które dodawały otuchy Grekom walczącym o wolność. Jego piosenki znała i śpiewała cała Grecja, włącznie z największymi współczesnymi piosenkarzami.

Warto wiedzieć, że urodził w Heraklionie (gr. Ηρακλείο), choć jego rodzina pochodziła z Ierapetry (gr. Ιεράπετρα), stąd w największej żałobie pozostawił właśnie Kreteńczyków. Giannis Markopoulos zmarł po długiej walce z rakiem. W swoim oświadczeniu rodzina zmarłego napisała:

Muzyczna dusza Grecji zamilkła, ale pozostanie żywa w naszych pamięciach poprzez swoje pieśni, które były, są i będą śpiewane przez kolejne pokolenia Greczynek i Greków.

Pogrzeb zaplanowano na 15 czerwca w kościele metropolitarnym w Atenach.

Kastri Gaffiti Festival

Stowarzyszenie Kulturalne Kastri (gr. Πολιτιστικός Σύλλογος Καστρίου) zaprasza wszystkich wielbicieli sztuki ulicznej na wyjątkowy festiwal, który odbędzie się w miejskim porcie. Impreza trwająca w dniach 1 – 2 lipca zgromadzi artystów z całej Krety, którzy będą mogli zaprezentować widowni swój talent. Jeżeli zatem akurat z początkiem lipca będziecie w pobliżu, to może warto zajrzeć do Kastri (gr. Καστρί) aby przekonać się, że dobrze wykonane graffiti może być sztuką. Wstęp na wydarzenie jest wolny od opłat.

Dwóch finalistów tegorocznego Masterchefa gotuje na Krecie

Jeżeli śledzicie zmagania polskich adeptów sztuki kulinarnej, to musicie wiedzieć, że tegoroczne finałowe odcinki greckiego Masterchefa odbywają się na Krecie, w klasztorze Toplou (gr. Ιερά Μονή Τοπλού). Maria Bei i Nikos Trakas, powitani przez opata Świętego Klasztoru Toplou, archimandrytę Ambrosiosa walczą o wyjątkowe nagrody i uznanie w kulinarnym świecie. Finałowy odcinek będzie trzecim, którego akcja dzieje się na największej greckiej wyspie. W poprzedniej konkurencji uczestnicy przygotowywali m.in. wyjątkowe dania z wykorzystaniem lokalnych, kreteńskich składników. Ostatni odcinek dziewiątego sezonu zostanie wyemitowany w środę, 14 czerwca o 21:00 czasu lokalnego, a zwycięscę jak zawsze wybierze wyjątkowe jury: Sotiris Kontizas, Panos Ioannidis i Leonidas Koutsopoulos. Jeżeli zechcecie zobaczyć finał greckiego Masterchefa w internecie, to niestety musicie obejść się smakiem. Z powodu ograniczeń licencyjnych nie jest on dostępny na terenie naszego kraju. Ale jeżeli będziecie w Grecji, to w ciepły, letni wieczór możecie zobaczyć go na stronie telewizji STAR.

Finałowe odcinki greckiego Masterchefa. Zdjęcie z zasobów telewizji STAR

Jury greckiego Masterchefa w klasztorze Toplou przywitał archimandryta Ambrosios. Zdjęcie z zasobów telewizji STAR

Do finału dziewiątej edycji greckiego Masterchefa weszli Nikos Trakas i Maria Bei. Zdjęcie z zasobów telewizji STAR

Jury greckiego Masterchefa w klasztorze Toplou. Zdjęcie z zasobów telewizji STAR

Bezpieczniej na plażach w Rethimno

Od 1 czerwca rozpoczęła się ochrona ratowników wodnych na plażach należących do gminy Rethimno (gr. Δήμος Ρεθύμνου). Dziesiątki ratowników wyposażonych w nowy, ulepszony sprzęt ratowniczy będą monitorować zatłoczone plaże do końca września. Gmina przewiduje nadzór nad plażowiczami na dziewiętnastu wieżach zlokalizowanych na plażach: Episkopi (gr. Παραλία Επισκοπή), Koumbe (gr. Παραλία Κουμπέ), Adele (gr. Παραλία Άδελε) w Platanias (gr. Πλατανιάς ), Sfakaki (gr. Παραλία Σφακάκι) i Skaleta (gr. Παραλία Σκαλέτα). Plan ratownictwa wodnego przewiduje także rotacyjną obecność czterech łodzi wraz ze sternikiem, ratownikiem i czterema pomocnikami, które w razie potrzeby wyruszać będą na akcje ratunkowe.

Walka z nielegalnymi klubami w Chanii

Grecka policja rozpoczęła szeroko zakrojoną akcję przeciwko nielegalnie działającym letnim „klubom dla wybranych”. Dotychczas z tego typu działalnością można się było spotkać na greckiej wyspie Mykonos, ale ostatnio podobne miejsca zaczęły pojawiać się także na Krecie.

Jak działają owe kluby? Organizatorzy legalnie wynajmują luksusowe wille na greckim wybrzeżu a następnie, przez zamknięte grupy w mediach społecznościowych rozgłaszają pojawienie się nowej pinezki, na imprezowej mapie Krety. Za sam wstęp do nielegalnego klubu trzeba zapłacić od stu do nawet tysiąca euro, drinki również nie należą do najtańszych, a wszystkie zyski są oczywiście nieopodatkowane. Właściciele nie posiadają także koncesji na sprzedaż napojów alkoholowych, co jest kolejnym poważnym wykroczeniem.

O dokładnej lokalizacji nielegalnego klubu uczestnicy imprezy dowiadują na kilkanaście minut przed jej rozpoczęciem. Wszystko po to, by organy ścigania nie mogły namierzyć tych lokalizacji. A ponieważ działają one poza prawem, to podczas imprez kwitnie także handel narkotykami. Ostatnio w centrum Mykonοs policja wkroczyła do jednej z lokalizacji i na gorącym uczynku aresztowała głównego organizatora i ośmiu jego pracowników.

Wszystko wskazuje na to, że imprezowe wybryki bogatej młodzieży przeniosły się także na Kretę. W okolicach Chanii policja obserwuje kilka willi, w których prawdopodobnie odbywają się nielegalne imprezy. Policji bardzo pomagają także zgłoszenia zakłócania ciszy nocnej przez mieszkańców, którzy najlepiej znają swoją okolicę i z łatwością dostrzegają pojawienie się niepokojących sygnałów.

Martwe ryby w ujściu rzeki Aposelemis

Setki martwych ryb wyrzuconych na brzeg u ujścia rzeki Aposelemis (gr. Ποταμός Αποσελέμης) w regionie półwyspu Analipsi (gr. Ανάληψη) wzbudziły niepokój mieszkańców i turystów. Stowarzyszenia ekologiczne mówią o jednej z największych katastrof ekologicznych na Krecie. Teren ten jest bowiem ważnym obszarem zalewowym, gdzie schronienie i odpoczynek znajdują m.in. ptaki wędrowne.

Martwe ryby w rzece Aposelemis. Zdjęcie z zasobów gazety Nea Kriti.

Martwe ryby w rzece Aposelemis. Zdjęcie z zasobów gazety Nea Kriti.

Martwe ryby w rzece Aposelemis. Zdjęcie z zasobów gazety Nea Kriti.

O zjawisku natychmiast poinformowano Dyrekcję ds. Środowiska Regionu Krety, która wysłała swoich ekspertów. Na podstawie pobranych próbek wody i martwych ryb przeprowadzone zostaną analizy które mają udzielić odpowiedzi na pytanie o zwiększoną śmiertelność zwierząt w rzece. Burmistrz Hersonissos (gr. Χερσόνησος) Giannis Segos polecił gminnym pracownikom oczyszczenie terenu, gdyż istnieje poważne ryzyko zanieczyszczenia wody. Masowe wymieranie ryb po raz pierwszy zostało odnotowane dwa lata temu, jednak jego skala była dużo mniejsza. Biolodzy i Hydrolodzy winą obarczali lokalny zakwit toksycznych dla ryb mikroalg, których strzępki znaleziono w skrzelach martwych zwierząt. Zakwitowi alg, które są częścią systemu fitoplanktonu sprzyja wzrost temperatury wody a także zwiększona obecność materii organicznej, która w większości pochodzi z działalności antropogenicznej.

Plaża  niedaleko Kokkinos Pyrgos (nareszcie) dostępna dla turystów

Plaża niedaleko Kokkinos Pyrgos (gr. Κόκκινος Πύργο) znajdująca się przed lotniskiem wojskowym w Tympaki (gr. Αεροδρόμιο Τυμπακίου) od dziesiątek lat była zamknięta i ogrodzona drutem kolczastym. Chodziło oczywiście o należyte zabezpieczenie obiektu wojskowego i odstraszenie niepowołanych gości. Po kilku latach negocjacji z wojskiem władzom gminy Fajstos (gr. Δήμος Φαιστού) udało się osiągnąć kompromis. Ogrodzenie w części graniczącej z plażą zostanie usunięte a mieszkańcy i turyści zyskają kolejne miejsce do letniego wypoczynku. Umowa między gminą a Ministerstwem Obrony zakłada, że gmina wybuduje nowe ogrodzenie typu NATO, które lepiej zabezpieczy obiekty wojskowe. Dzięki temu obszar wyłączony z ruchu będzie mógł zostać zmniejszony.

Czystszy port wenecki w Heraklionie

W ramach Światowego Dnia Ochrony Środowiska i Oceanów Centralny Zarząd Portu w Heraklionie we współpracy z zarządem portu i przy cennej pomocy wolontariuszy i nurków amatorów oczyścił zabytkowy port wenecki w stolicy wyspy. Nurkowie wyciągnęli z morza kilkanaście opon, setki plastikowych butelek i innych śmieci, które rozkładałyby się tam przez tysiące lat, grożąc wszystkim morskim stworzeniom. Wraz z akcją czyszczenia portu przeprowadzono także kampanię mającą na celu podniesienie ekologicznej świadomości mieszkańców miasta i turystów.

Mewa pokrzyżowała plany turystów

Ponad 200 turystów, którzy w niedzielny poranek mieli odlecieć do Aten z lotniska w Heraklionie (gr. Κρατικός Aερολιμένας Ηρακλείου Νίκος Καζαντζάκης), musiało w ostatniej chwili zmienić swoje plany. Podróżni normalnie weszli na pokład, a piloci przygotowywali maszynę do startu. Tuż przed nim w jeden z silników wleciała samobójcza mewa, która pokiereszowała jego wnętrze. Zespół wezwanych na miejsce techników stwierdził poważne uszkodzenie silnika, które skończyło się tymczasowym wycofaniem z eksploatacji całej maszyny. Pasażerowie ostatecznie odlecieli z Krety zastępczym samolotem, który po około godzinie został podstawiony na płytę lotniska. Incydenty z ptakami zdarzają się często, a szkody przez nie wywołane przekładają się na straty od kilkudziesięciu tysięcy do nawet miliona euro w przypadku naprawy generalnej silnika.

Poznajcie lepiej Chanię

Gmina Chania (gr. Δήμος Χανίων) we współpracy z innymi gminami prefektury uruchamiają właśnie nową aplikację przeznaczoną na urządzenia mobilne: „ExploreChania”. Jest to platforma przeznaczona do prezentacji zasobów turystycznych, kulturowych i środowiskowych siedmiu gmin prefektury, dostępna zarówno na telefonach z systemem Android jak i Apple iOS. Dzięki niej turyści uzyskają dostęp do cyfrowych zdjęć i filmów, które pozwolą im na zrozumienie zwiedzanych miejsc bez pomocy przewodników turystycznych. Aplikacja zostanie oficjalnie przedstawiona w wtorek 13 czerwca w Chanii, podczas spotkania podsumowującego projekt. Jej przygotowanie zostało bowiem sfinansowane ze środków Unii Europejskiej i Greckiej Organizacji Turystycznej.

Raport sejsmiczny

Ubiegły tydzień był dość spokojny pod względem wstrząsów sejsmicznych. Sejsmografy kilkukrotnie delikatnie drgały pod wpływem wstrząsów o sile nieprzekraczającej 3,3 stopnia w skali Richtera, które miały miejsce około 40 kilometrów na wschód od Gavdos (gr. Γαύδος). Na Krecie wstrząsy te nie były w ogóle odczuwalne.

Na kolejny przegląd zapraszamy już za tydzień! Καλή Εβδομάδα! Udanego tygodnia!