Przegląd kreteńskiej prasy (22.2023)

Autorski przegląd kreteńskiej prasy – tydzień 22 (29.05 – 04.06.2023)

Luksusowa oliwa z oliwek…

W ubiegłym tygodniu w przewodnikowym przeglądzie prasy pisaliśmy o ostatnich problemach z uprawą drzew oliwnych. Dziś znamy już szacunki cen tegorocznych zbiorów. A te (mówiąc delikatnie) nie napawają optymizmem…

Już teraz ceny producentów kreteńskiej oliwy z oliwek zaczynają się od około 5,50 euro za kilogram a miejscami sięgają nawet sześciu euro. I to już są ceny rekordowe, najwyższe od ponad trzydziestu lat. Jeżeli sytuacja na rynkach międzynarodowych się nie ustabilizuje, możemy spodziewać się, że tegoroczny, jesienny sezon zbiorów rozpoczniemy od poziomu sześciu euro za kilogram. Pytanie brzmi, jak duża będzie redukcja zbiorów a co za tym idzie, o ile zmniejszona będzie tegoroczna produkcja oliwy. Z pewnością w wielu miejscach na całej wyspie zbiory będą bardzo krótkie przez brak owoców spowodowany niestabilnymi warunkami pogodowymi, opadami deszczu i nagłym wzrostem temperatury. Już teraz w obszarze Viannos (gr. Βιάννος) oliwki zakwitły po raz drugi co z punktu widzenia rolników jest bardzo niekorzystne. Drzewa kwitnąc ponownie, o nietypowej dla siebie porze, tracą siły na wiązanie pąków kwiatowych i zawiązków owocowych, zamiast koncentrować się na produkcji wysokiej jakości owoców.

Dalszy wzrost cen oliwy z oliwek może chwilowo cieszyć producentów, ale równocześnie wiąże się z ryzykiem, że oliwa stanie się – o ile jeszcze nie stała się – towarem luksusowym, zarówno dla konsumentów jak i dla samych producentów. Nie bez znaczenia pozostaje także fakt, że Stany Zjednoczone intensyfikują produkcję swojej oliwy, która dla konsumentów może okazać się dużo tańszym produktem. A dla większości klientów nie ma znaczenia jakiej oliwy używają we własnych domach, a dokładniej skąd ona pochodzi. W czasach wysokiej inflacji liczy się przede wszystkim cena…

Ile kosztuje nieruchomość na Krecie?

Z danych za pierwszy kwartał tego roku wynika, że ceny ofertowe nieruchomości w prefekturach Chania, Rethimno i Heraklion wzrosły, a jedynie w prefekturze Lastihi pozostały względnie stabilne. A ponieważ zainteresowanie zagranicznych inwestorów Kretą rośnie, nie mamy co liczyć na spadki cen transakcyjnych.

Według danych Banku Grecji dynamika rynku nieruchomości mieszkaniowych w ciągu ostatniego roku znacznie się umocniła, głównie dzięki silnemu, zewnętrznemu popytowi inwestycyjnemu i turystyce, która pozytywnie wpływa na mieszkania (głównie przeznaczone na krótkoterminowy wynajem). Napływ środków netto na zakup nieruchomości przez inwestorów zagranicznych wzrósł w stosunku do 2021 roku o 68% i osiągnął poziom 1,975 miliarda euro!

Jeżeli w tej chwili zechcielibyście zakupić mieszkanie na Krecie, to ceny ofertowe za sprzedaż mieszkania w pierwszym kwartale 2023 roku wyniosły:

• prefektura Chania: 2 538,00 euro za metr kwadratowy;
• prefektura Heraklion: 1 500,00 euro za metr kwadratowy;
• prefektura Rethimno: 2 097,00 euro za metr kwadratowy;
• prefektura Lasithi: 1 716,00 euro za metr kwadratowy.

Oczywiście, kiedy rosną kupna mieszkania, rosną także ceny wynajmu długoterminowego. Średnie ceny za najem w analogicznym okresie wyniosły:

• prefektura Chania: 9,20 euro za metr kwadratowy;
• prefektura Heraklion: 8,20 euro za metr kwadratowy;
• prefektura Rethimno: 10,00 euro za metr kwadratowy;
• prefektura Lasithi: 7,10 euro za metr kwadratowy.

Jak widać w powyższych statystykach jednym z najdroższych regionów Krety jest prefektura Chania. Podobnie rzecz się ma w przypadku średnich cen domów na wyspie.

• prefektura Chania: 2 076 euro za metr kwadratowy;
• prefektura Heraklion: 1 408,00 euro za metr kwadratowy;
• prefektura Rethimno: 1 616,00 euro za metr kwadratowy;
• prefektura Lasithi: 1 716,00 euro za metr kwadratowy.

Prefektura Chania jest nie tylko jednym z najdroższych miejsc na Krecie, ale wręcz w całej Grecji. Przewyższa ją jedynie Kefalonia (2 314,00 euro za metr) i Cyklady (3 067,00 euro za metr). Najtaniej jest z kolei na Samos (889,00 euro za metr). Według ostatniego raportu firmy KeyData, dostawcy danych na temat najmu krótkoterminowego, w nadchodzących latach spodziewana jest eksplozja podaży i pobytu na luksusowe nieruchomości wakacyjne. Szacuje się, że średnia stawka dzienna oraz długość pobytu podwoi się względem 2022 roku, a trend ten utrzyma się w kolejnych latach z rocznym wzrostem o około 13%.

Groźne nadciśnienie tętnicze

Region Kreta (gr. Περιφέρεια Κρήτης) w ubiegłym tygodniu przeprowadził pierwsze z zaplanowanych wydarzeń dotyczących promocji zdrowia i profilaktyki nadciśnienia tętniczego. Dane greckiego Ministerstwa Zdrowia wskazują bowiem, że co trzeci Grek cierpi na tą przypadłość, a głównymi winowajcami jest styl życia: nadużywanie soli, siedzący tryb życia i palenie papierosów.

W wydarzeniu zorganizowanym wraz z Greckim Towarzystwem Kardiologicznym władze zwracały uwagę, że nadciśnienie tętnicze to choroba przewlekła, która jeżeli zostanie wykryta we wczesnej fazie ma duże szanse na efektywne leczenie. Oprócz prawidłowego odżywiania, odpowiedniej ilości ruchu i zaprzestania palenia tytoniu lekarze apelowali także, o wyrobienie sobie umiejętności odpowiedniego reagowania na sytuacje stresowe, które także nie są bez wpływu na zapobieganie chorobie.

Park nurkowy Apokoronas na ostatniej, biurokratycznej prostej

Starania, aby utworzyć nowy park nurkowy w Obrosgialos (gr. Ομπρόσγιαλος) w gminie Apokoronas (gr. Δήμος Αποκορώνου) które rozpoczęły się w październiku 2014 roku wreszcie przynoszą efekty. Po długiej biurokratycznej “walce” udało się uzyskać niezbędne zgody – czterdzieści siedem pozwoleń od siedmiu różnych ministerstw, dwa biuletyny i oczywiście pozytywną decyzję środowiskową. Dziś możemy powiedzieć, że w końcu dało nam się pokonać wszystkie przeszkody – powiedział Charalambos Koukianakis, burmistrz Apokoronas.

Plaża Obrosgialos na której powstanie wejście do parku nurkowego charakteryzuje się kamienistym wybrzeżem i sporą głębokością dna morskiego. Obszar ten dotychczas nie należał do specjalnie turystycznych, stąd brak tam nawet podstawowej infrastruktury sanitarnej. W ramach działań wspierających funkcjonowanie parku nurkowego planowane jest wzniesienie obiektów sanitarnych, a także postawienie nowego pomostu, rampy do podnoszenia i wodowania statków, a także pomieszczenia będącego bazą dla nurków.

Ale czytelnicy Przewodnika zadają sobie pewnie pytanie, skąd w ogóle pomysł stworzenia w tym miejscu parku nurkowego. Podstawową inwestycją, która wyznaczy dalsze funkcjonowanie parku będzie dostawa i posadzenie w tym miejscu trzydziestu siedmiu sztucznych raf koralowych. Piaszczyste tereny morskie z ciekawymi formacjami skalnymi i podmorskimi łąkami stworzą atrakcyjną dla nurków scenerię, która zajmie łącznie sześćdziesiąt akrów dna morskiego. Posadzone rafy utworzą trzy szlaki nurkowe o różnym poziomie trudności. Poza nimi w dnie morskim zostaną osadzone dwa okręty wojenne, które obecnie są na etapie odkażania. Statki zostały przekazane gminie Apokoronas przez byłego admirała i ministra obrony Georgiosa Giakoumakisa. Pierwszy z nich to dwudzestopięciometrowy statek Marynarki Wojennej Krety dotychczas cumujący w porcie Souda (gr. Σούδα), zaś drugi to drewniana jednostka o długości czterdziestu dwóch metrów z portu Amfiali (gr. Αμφιάλη).

Projekt budowy podwodnego parku nurkowego o wartości ponad miliona pięciuset tysięcy euro ma stworzyć zupełnie nowe możliwości rozwoju turystyki nurkowej na Krecie. Zdaniem burmistrza gminy Apokoronas już teraz istnieje duże zainteresowanie zagranicznych inwestorów tym projektem, a po jego ukończeniu około pięć milionów nurków z Europy będzie miało dodatkową, wakacyjną lokalizację. Park ma być gotowy w drugiej połowie 2024 roku.

Nowy autobus do Knossos ułatwi życie turystom

Służba techniczna KTEL przygotowuje się do uruchomienia nowego połączenia autobusowego pomiędzy lotniskiem im. Nikosa Kazantzakisa (gr. Κρατικός Aερολιμένας Ηρακλείου Νίκος Καζαντζάκης) w Heraklionie a pałacem minojskim w Knossos (gr. Κνωσός). Połączenie ma ułatwić życie zarówno turystów licznie odwiedzających jedną z największych atrakcji wyspy, jak również pracowników pałacu i mieszkańców, którzy także skorzystają na nowej linii – zyskają oni bowiem bezpośrednie połączenie ze szpitalem Venizelio.

Na istniejącej linii autobusowej numer 2 (Port – Knossos), trasa co godzinę lub dwie (ustalenia są w trakcie), zostanie zmieniona na Lotnisko – Knossos. Modyfikacja ta ma zacząć działać już w tym sezonie turystycznym. Zyskają na niej także liczni pracownicy największego na Krecie lotniska, którzy z przedmieść Heraklionu dojadą bezpośrednio do pracy.

Raport sejsmiczny

Ubiegły tydzień przyniósł wszystkim Kreteńczykom nieco wytchnienia od wstrząsów sejsmicznych. Sejsmografy zadrżały wyłącznie raz, w środę 31 maja, późnym wieczorem, rejestrując niewielkie trzęsienie (3,4 stopnia w skali Richtera), około 69 kilometrów na południowy-wschód od Zakros (gr. Ζάκρος ).

Na kolejny przegląd zapraszamy już za tydzień! Καλή Εβδομάδα! Udanego tygodnia!