Autorski przegląd kreteńskiej prasy – tydzień 12 (20.03 – 26.03.2023)
Spis treści
Obchody Święta Niepodległości na Krecie
Niewątpliwie centralnym punktem minionego tygodnia było Święto Niepodległości (gr. Εθνική επέτειος Ελλάδας) które jak Kreta długa i szeroka hucznie obchodzone było we wszystkich miastach, miasteczkach i wsiach.Zacznijmy od stolicy wyspy. W Heraklionie (gr. Ηρακλείο) miała miejsce jedna z największych parad na wyspie w której udział wzięli uczniowie i studenci miejscowych szkół i uniwersytetów, a także przedstawiciele wszystkich jednostek ratunkowych i wojskowych służących w prefekturze. Nie zabrakło oczywiście grup prezentujących tradycyjne kreteńskie stroje ludowe. Mimo, że parada rozpoczęła się o 12:00 to już od rana na trasie jej przemarszu gromadziły się setki osób, chcąc zająć jak najlepsze miejsca. Wcześniej, pod pomnikiem Nieznanego Żołnierza odbyło się nabożeństwo żałobne celebrowane przez Arcybiskupa Krety Eugeniosa a także złożenie pamiątkowych wieńców. Wieczorem budynek loggii weneckiej został ozdobiony cyfrową iluminacją przedstawiającą flagę Grecji.
Nie mniej huczne obchody miały miejsce w Chanii (gr. Χανιά) gdzie także odbyła się wielka parada. Pierwsza po pandemii uroczystość była okazją do radosnego świętowania, a wzięli w nim udział rekonstruktorzy historyczni w adekwatnych do okresu strojach, uczniowie, studenci i przedstawiciele sił zbrojnych i sił bezpieczeństwa publicznego. Znakomita pogoda pozwoliła setkom chanijczyków wziąć udział w paradzie, która przeszła przez centrum miasta. Warto wspomnieć o wyjątkowej, dwuosobowej paradzie która miała miejsce na Gavdos (gr. Γαύδος ). Dwóch małych uczniów miejscowej szkoły podstawowej wysłało w świat wzruszające przesłanie hellenizmu i nadziei.
Podobne marsze, składanie wieńców i okolicznościowe msze odbywały się w całej Krecie – m.in. w Hersonissos (gr. Χερσόνησος), Gortynie (gr. Γόρτυνα), czy Ierapetrze (gr. Ιεράπετρα). Wszędzie tam oddawano hołd bohaterom rewolucji z 1821 roku i wspominano walkę Greków o odzyskanie wolności i niepodległości a także starania Kreteńczyków o przyłączenie do Grecji.
Najbardziej rozrzutni turyści są na Krecie?
Analiza przeprowadzona przez Grecką Konfederację Handlu i Przedsiębiorczości (gr. Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας) wskazuje, że najwięcej pieniedzy turyści zostawiają właśnie na Krecie – średnio jest to 238 euro dziennie na zakwaterowanie i wyżywienie, oraz 26 euro na inne zakupy. Czy to oznacza, ze Kreta jest najdroższą grecką wyspą? Wręcz przeciwnie. W praktyce oznacza to, że komercyjna strona Krety jest najbardziej zróżnicowana i atrakcyjna dla turystów. Goście są zadowoleni z cen, różnorodności i jakości tak bardzo, że 7 na 10 turystów deklaruje, że zamierza wrócić na wyspę, mówią przedstawiciele Konfederacji.
Badanie przeprowadzone było we wszystkich greckich destynacjach turystycznych, wśród turystów przyjeżdżających z całego świata i koncentrowało się na wpływie turystyki na grecki handel i PKB. Jak już wiemy, pierwsze miejsce zajęła Kreta, kolejne wyspy południowego Morza Egejskiego (189 euro wydatków dziennie), Korfu (178 euro), Macedonia Środkowa (169 euro) i wreszcie Ateny (165 euro). Najwięcej pieniędzy zostawiają turyści ze Stanów Zjednoczonych (przeciętnie 232 euro dziennie), zdecydowanie mniej Europejczycy – Francuzi (184 euro), Niemcy (180 euro), Anglicy (180 euro) i Włosi (166 euro).
Właściciele sklepów zrzeszonych w Konfederacji potwierdzają tezę, że turyści rzeczywiście chętnie kupują lokalne produkty, obuwie, odzież i pamiątki. Dodają także, że odpływ turystów z Rosji wpłynął na obniżenie obrotu w sklepach. Kreta ma wszystko. Turysta może wynająć samochód, poznać kulturę i muzea. Kwitnie turystyka kulinarna – powiedział Georgios Pelekanakis, prezes Stowarzyszenia Właścicieli Hoteli.
Koniec sporu wokół Chrysi
Chrysi (gr. Χρυσή) powinna działać na warunkach i zasadach, które z jednej strony zapewnią jej dostępność dla turystów, a z drugiej pozwolą na należytą ochronę środowiska) powiedział Minister Żeglugi Giannis Plakiotakis. Zamknięcie wyspy w 2023 nie wchodzi w grę – dodał.
Sekretarz Zdecentralizowanej Administracji Krety Maria Kozyraki w całości zaakceptowała rekomendację Komitetu Monitorującego Wdrażanie Planu Ochrony Chrysi, który domaga się utrzymania zakazu schodzenia turystów na ląd także w tym roku (pisaliśmy o tym w poprzednich przeglądach prasy). Dokument został opublikowany w Dzienniku Urzędowym 18 marca, ale mimo to wciąż wzbudza ogromne kontrowersje. Nie jest możliwe, aby ponownie stracić od 100 do 120 tysięcy turystów, których straciliśmy w zeszłym roku. Plan działań na rzecz ochrony wyspy może być realizowany przy ograniczonym ruchu turystycznym powiedział burmistrz Ierapetry Theodosis Kalantzakis.
Po burzliwym spotkaniu które miało miejsce w Urzędzie Miasta Ierapetra, przedstawiciele miasta udali się po pomoc bezpośrednio do Ministra Środowiska Grecji. W ubiegłą środę w Atenach spotkali się Minister Żeglugi, burmistrz Ierapetry, sekretarz Zdecentralizowanej Administracji Krety oraz Wiceminister Środowiska Giorgos Amyras. Podczas narady ustalono, że statki wycieczkowe będą mogły przybijać do brzegów Chrysi od strony plaż, na których będą mogli wypoczywać turyści (bez możliwości wypożyczenia parasoli czy leżaków). Ponadto, na skraju plaż zostaną wytyczone linie za które turyści nie będą mieli już wstępu. W praktyce oznacza to, że spacery wgłąb wyspy będą niedozwolone. Ministerstwo Środowiska wraz z Ministerstwem Żeglugi sfinansuje budowę nowego pomostu do którego cumować będą statki turystyczne, bowiem korzystanie z dotychczasowego pirsu będzie zabronione. Ministerstwo Środowiska we współpracy z Nadleśnictwem zapewni także środki finansowe na zatrudnienie pracowników ochrony. W przyszłości mają powstać wytyczone, oznakowane i monitorowane trasy spacerowe na wyspie.
Wyspa Chrysi będzie zatem otwarta, ale pod pewnymi warunkami i ograniczeniami które z jednej strony mają umożliwić odrodzenie się ruchu turystycznego, natomiast z drugiej zapewnić należytą ochronę unikatowego lasu cedrowego. Mamy nadzieję, że dzięki najnowszym ustaleniom i zaangażowaniu Pana Amyrasa Chrysi w końcu zacznie funkcjonować tak, jak od początku powinna. Nie możemy zapomnieć, że wyspa jest znaną na całym świecie wizytówką Krety. – powiedział Giorgos Vardakis, prezes Związku Hotelarzy Ierapetry i Południowo-Wschodniej Krety. Połączona decyzja Ministerstw jest ogromną porażką Marii Kozyraki, która od samego początku przeciwna była jakiemukolwiek kompromisowi. Teraz pozostaje czekać na publikację nowego zarządzenia w Dzienniku Ustaw i mieć nadzieję, że opracowana strategia zostanie faktycznie wdrożona w życie.
Trzy lata od lockdownu, który zmienił Grecję
W czwartek 23 marca minęły trzy lata od wprowadzonego po raz pierwszy lockdownu spowodowanego pandemią koronawirusa SARS-CoV2. Dokładnie 22 marca 2020 roku Premier Grecji Kyriakos Mitsotakis (gr. Κυριάκος Μητσοτάκης) ogłosił, że od 23 marca do 6 kwietnia na całym terytorium Grecji zostaną wprowadzone ograniczenia w ruchu i przemieszczaniu się obywateli. Formalnie pierwszy lockdown został przedłużony i obowiązywał do 4 maja 2020 roku. Na |ubiegłotygodniowym spotkaniu Komitetu Ekspertów Ministerstwa Zdrowia zdecydowano o dalszym znoszeniu koronawirusowych obostrzeń. Zlikwidowane mają zostać łóżka covidowe na oddziałach intensywnej terapii a dotychczas niezaszczepieni pracownicy sektora prywatnego i publicznego od dziś (27 marca) nie będą już musieli przedstawiać wyników szybkich testów covidowych. Oznacza to, że obowiązek regularnego testowania pozostaje już wyłącznie dla pracowników służby zdrowia i oddziałów opieki nad osobami starszymi.
Tymczasem greckie media przypomniały kalendarium pandemii która zmieniła Grecję. Ponoć pierwszy przypadek zakażenia nowym wirusem potwierdzono już 26 lutego 2020 roku u 28-letniej kobiety z Salonik (gr. Θεσσαλονίκη), która wróciła z północnych Włoch. W kolejnych dniach liczba przypadków rosła tak szybko, że już 10 marca zdecydowano o zamknięciu wszystkich placówek oświatowych na wszystkich poziomach edukacyjnych. Trzy dni później zawieszono działalność kawiarni, barów, muzeów, centrów handlowych, restauracji i obiektów sportowych. 16 marca zamknięto wszystkie sklepy a także postanowiono zawiesić w całym kraju sprawowanie liturgii wszystkich wyznań i religii, co było decyzją bezprecedensową w skali kraju.
Ograniczenia zaostrzano i luzowano w zależności od bieżącego stanu epidemicznego. I tak były okresy w którym małe, lokalne sklepy ponownie działały, należało wysyłać SMSy pod rządowy numer 13033 w których uzyskiwano zgodę na opuszczenie domu, obowiązywała godzina policyjna i zakazy zgromadzeń, czy poważne limity w obiektach usługowych. Uchwalono także obowiązkową minimum 40-sto procentową pracę zdalną w przedsiębiorstwach sektora publicznego i prywatnego. Wszystkie te zakazy i nakazy Grecy odebrali wyjątkowo karnie jak na swoje nieposkromione charaktery, tak, jakby wiedzieli, że od tego zależy nie tylko ich zdrowie i życie, ale także dalsza przyszłość gospodarcza kraju. Niestety ta obowiązkowość nie do końca przełożyła się na wyszczepialność, kiedy przyjęcie szczepionki przeciwko koronawirusowi było już możliwe.
Pierwszy zgon z powodu zakażenia koronawirusem na Krecie miał miejsce pod koniec marca 2020 roku. Był to 42-letni profesor chemii z Niemiec, który pojechał z wizytą na Uniwersytet Kreteński w Heraklionie. Do dziś w Grecji potwierdzono 5 920 428 przypadków zakażenia wirusem SARS-CoV2 (dla porównania w Polsce: 6 477 600) oraz 36 447 zgonów (119 170 zgonów w Polsce). Zgodnie z danymi na dzień 23 marca 2023 roku w Grecji pełny cykl szczepień przyjęło 7 644 858 osób (74% populacji), z czego 7 116 600 osób przyjęło już dawki przypominające. My w Polsce ze szczepieniami poradziliśmy sobie dużo gorzej – pełny cykl szczepień przyjęło zaledwie 22 644 877 osób (60% populacji), z czego dawkę przypominającą przyjęło tylko 15 121 698 osób.
Raport sejsmiczny
W ubiegłym tygodniu w rejonie dna morskiego 15 kilometrów na północny wschód od Gavdos sejsmografy odnotowały niewielkie trzęsienie ziemi o sile 3,2 stopnia w skali Richtera. Wstrząs miał miejsce we wtorek 21 marca w godzinach porannych, na głębokości nieco ponad 12 kilometrów.
Kary za marnotrawstwo wody
Jak pisaliśmy w ostatnim przeglądzie prasy problem deficytu wody na Krecie zaczyna coraz bardziej istnieć w świadomości zarówno mieszkańców jak i rządzących. Zdecentralizowana Administracja Krety ogłosiła środki mające na celu ograniczenie zużycia wody w okresie letnim oraz wydała dyrektywę do wszystkich dostawców usług wodnych wzywającą do natychmiastowego podjęcia działań zapobiegawczych oraz środków represyjnych w celu rozwiązania problemu niedoboru wody. Zgodnie z dyrektywą dostawcy wody mają prowadzić ewidencję dostępnych rezerw i na bieżąco obliczać bilans podaży i popytu, który pozwoli na natymiastowe ograniczenie dostępnej podaży w sytuacji alarmowego stanu rezerw.
Ponadto, przyśpieszeniu mają ulec wszystkie realizowane projekty hydrotechniczne a udział oczyszczonych ścieków komunalnych w nawadnianiu pól ma zostać zwiększony. Przeprowadzone zostaną akcje informujące mieszkańców i turystów o istniejącym niedoborze wody i konieczności ograniczenia jej zużycia. Wprowadzono także kontrole prawidłowości działania sieci przydomowych i turystycznych oraz kary za nierozważne korzystanie z dostępnych zasobów wody (choćby za mycie chodników, samochodów, napełnianie basenów, podlewanie przydomowych trawników, parków czy pól golfowych). W przypadku obniżenia się rezerw bieżącej wody zostaną wprowadzone całkowite zakazy użytkowania wody do celów innych niż niezbędne potrzeby życiowe (kąpiel w basenie, nawet tym hotelowym taką nie będzie), a także zostaną ograniczone godziny dostarczania wody.
Na kolejny przegląd zapraszamy już za tydzień! Καλή Εβδομάδα! Udanego tygodnia!