Po 62 latach od ostatnich prac wykopaliskowych na stanowisku archeologicznym Lissos (gr. Λισσός) niedaleko Sougii (gr. Σούγια), nowe badania odsłoniły dużą część budynku użyteczności publicznej – donoszą kreteńskie media. Powstałe około 4 wieku p.n.e. Lissos, było niegdyś portem doryckiego miasta Elyros (gr. Έλυρος).
W pierwszym etapie prac odkryto dwie boczne komory z nieźle zachowanym sklepieniem i czternastoma rzędami kamiennych, półkolistych ław. Pomiędzy nimi znajduje się posadowione na naturalnym gruncie przejście. Ławy zachowały się w różnym stanie – te zlokalizowane na południu i południowym zachodzie zachowały się najlepiej. Północna część obiektu jest bardziej zniszczona, najprawdopodobniej wskutek trzęsienia ziemi (IV wiek n.e.), które za pośrednictwem przepływającego nieopodal potoku naniosło ogromne skały, które w zderzeniu z ławami zniszczyły je. Pierwsze próby określenia wieku nowego znaleziska umiejscawiają go we wczesnych czasach rzymskich (około I wieku n.e.).
Kolejne fazy badań zakładają poszukiwanie zewnętrznego muru, którym czasem otaczane były tak ważne dla antycznych miast budowle. Ponadto, samo odkrycie ruin budynku będącego niegdyś parlamentem lub konserwatorium, to dopiero połowa sukcesu. Archeolodzy będą teraz skupiać się na odpowiednim zabezpieczeniu pozostałości tak, aby kolejne lata (i ruch turystyczny) nie spowodowały ich dalszego zniszczenia. Niemniej jednak, jest to ważne odkrycie, które pozwoli na nowe, inne spojrzenie na antyczne Lissos, a może i okolicznego regionu. Jak powiedział gubernator Krety Stavros Arnautakis (gr. Σταύρος Αρναουτάκης):
Z wielką radością przyjęliśmy informację o odkryciach w starożytnym Lissos. (…) Szczególne gratulacje należą się wszystkim naukowcom i pracownikom Ministerstwa Kultury za badania w tej dziedzinie, a także urzędnikom Regionu Krety za współpracę z Ministerstwem Kultury, Eforatem Starożytności i Gminą Kandanos-Selinos (gr. Δήμος Καντάνου-Σελίνου) w kontekście realizacji projektu.
Warto wspomnieć, że prace naukowe w Lissos są finansowane przez Eforat Starożytności w Chanii i dofinansowane ze źródeł Programu Inwestycji Publicznych Krety a ich budżet to około 300 000 euro. Projektem kieruje dr Katerina Tzanakaki (gr. Αικατερίνη Τζανακάκη) zastępca kierownika Działu Prehistoryczno-Klasycznego, Starożytności i Muzeów Eforatu Starożytności w Chanii. W ramach projektu dokonano już rearanżacji tras zwiedzania, które obecnie przecinają stanowisko archeologiczne i okrążają dwie bizantyjskie świątynie.
Antyczne Lissos (o którym jeszcze w Przewodniku nie pisaliśmy) nie należy do najpopularniejszych stanowisk archeologicznych, szczególnie z racji swojego położenia. Dotrzeć tu można albo pieszo, podążając Europejskim Szlakiem Turystycznym E4 (co nie jest najprostszą wycieczką), albo wynajętą łodzią (co z kolei nie jest najtańszym rozwiązaniem). Jednak znajdujące się tam pozostałości świątyni Asklepiosa, a szczególnie znajdujące się w niej fragmenty mozaiki z całą pewnością zasługują na trud włożony w dotarcie do Lissos. Zresztą samo stanowisko ma dużo więcej do zaoferowania, o czym jeszcze kiedyś dla Was napiszemy.
Źródło: portal cretalive.gr