![32 2022 08 22 11 18 26 [canon eos 100d]](https://www.przewodnikpokrecie.pl/wp-content/uploads/2022/04/32-2022-08-22_11-18-26_Canon-EOS-100D.jpg)
16 kwietnia 2022 roku, po blisko dwuletniej przerwie i z ponad siedmioletnim opóźnieniem, Muzeum Archeologiczne w Chanii (gr. Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων) ponownie otworzyło swoje drzwi dla turystów, oferując im bezpłatny wstęp w weekend otwarcia. Wcześniej Muzeum znajdowało się w budynku dawnego klasztoru św. Franciszka (gr. Μονή Αγίου Φραγκίσκου) przy ulicy Chalidon (gr. οδός Χάληδων), które w 2020 roku zostało zamknięte na czas przenosin zbiorów. W nowej siedzibie będziecie mogli podziwiać jednak dużo więcej – kolekcja została wzbogacona o setki nowych eksponatów.
Pierwsi Goście mieli okazję zwiedzić nową siedzibę już dzień wcześniej. Premier Grecji Kyriakos Mitsotakis (gr. Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας – Κυριάκος Μητσοτάκης), którego prywatna kolekcja antyków również znalazła się w Muzeum, oraz Minister Kultury i Sportu Lina Mendoni (gr. Υπουργός Πολιτισμού & Αθλητισμού Ελλάδας – Λίνα Μενδώνη), zostali osobiście oprowadzeni przez Kustosza Sekcji Starożytności, Panią Eleni Papadopoulou (gr. Έφορο Αρχαιοτήτων Χανίων – Ελένη Παπαδοπούλου).
Oprócz tego, że [Muzeum] jest ważnym skarbem kultury, jego nowa siedziba oferuje nowe perspektywy rozwoju dla całego miasta – powiedziała Minister Mendoni.
Oficjalne, uroczyste otwarcie Muzeum zostało przesunięte na czerwiec z powodu wciąż obowiązujących ograniczeń związanych z pandemią koronawirusa, jednak w związku z trwającym już sezonem turystycznym postanowiono nie czekać do czerwca i udostępnić obiekt już teraz.
Muzeum Archeologiczne w Chanii zostało założone już w 1962 roku i obejmowało pokaźną kolekcję artefaktów minojskich i rzymskich wydobytych z okolic samego miasta, oraz pobliskich jednostek regionalnych. W okresie panowania tureckiego, klasztor (późniejszą siedzibę Muzeum) przekształcono w meczet oraz dodano minaret, którego ruiny zachowały się do dziś. Ten skromny, niemal nierzucający się w oczy budynek, wyróżniają pozostałości gotyckiej dzwonnicy, po lewej stronie od wejścia. Mimo, że z pewnością nie było to najnowocześniejsze Muzeum, to jednak w trójnawowej świątyni panowała wyjątkowa atmosfera, dobrze współgrająca z wystawami i zachęcająca do ich podziwiania.
Nowa siedziba, zlokalizowana przy ulicy Skra (gr. οδός Σκρά) na terenie Halepy (gr. Χαλέπα) zajmuje powierzchnię około 12 000 metrów kwadratowych. Parterowy budynek w którym umieszczono eksponaty to prawie 6 000 metrów kwadratowych wystaw, duża sala edukacyjna, amfiteatr na 120 osób (dostępny również dla osób z ograniczeniami w poruszaniu się), oraz laboratoria renowacyjne. Całkowity koszt budowy przekroczył 15 milionów euro, z czego znaczącą większość (14 mln) pokryły środki Unii Europejskiej.
Muzeum zostało zaprojektowane przez architekta Theophanisa Bobotisa (gr. Θεοφάνης Μπομπότης) wraz ze współpracownikami. To ekologiczny, wydajny energetycznie trójkątny budynek, który wyłania się ze zbocza wzgórza i wychodzi na morze. Tworzące go dwa wyraźne liniowe monolity, symbolizują to, co jeszcze spoczywa pod powierzchnią ziemi i czeka na odkrycie. Wejście do budynku to mariaż kostki brukowej i dużych betonowych płyt, natomiast wnętrze to przede wszystkim świeżość, przejrzystość i nowoczesność.
Istnieje prosta aranżacja przestrzeni wystawienniczych, które zapraszają zwiedzających do swobodnej wędrówki wzdłuż eksponatów. Przestrzenie wewnętrzne są wyposażone w kontrolowane oświetlenie i perforowany stalowy dach, który został zaprojektowany tak, by mógł załamywać światło słoneczne wpadające do budynku – tak projekt Muzeum opisują architekci.
Nowe Muzeum Archeologiczne prezentuje ponad 3 500 artefaktów, a jego kolekcję zasiliły również pokaźne prywatne zbiory Premiera Mitsotakisa, odziedziczone po jego zmarłych rodzicach. Zbiory te przeszły na własność państwa greckiego w kwietniu 2000 roku, po decyzji Centralnej Rady Archeologicznej o przyjęciu darowizny. W większości nigdy nie były pokazywane publicznie. Skąd jednak rodzina Mitsotakisów była w posiadaniu antyków datowanych na okres od IV wieku p.n.e do III wieku n.e.? Nieoficjalnie mówi się, że ojciec Premiera – Konstatninos Mitsotakis (gr. Κωνσταντίνος Μητσοτάκης), Premier Grecji w latach 1990-1993, uzyskał licencję kolekcjonerską i przechowywał swoje zbiory w jego domu w Chanii. Został zmuszony do przekazania zbiorów państwu, ponieważ ich pochodzenie było „wątpliwe”. Kolekcja Premiera obejmuje m.in ceramikę, biżuterię, grawerowane pieczęcie, oraz zbiory kamieniarskie i metaloplastyczne.
Nowa ekspozycja prezentuje zbiory w sposób chronologiczny, podzielony na pięć głównych obszarów tematycznych. Pierwszy dotyczyć będzie historii samego Muzeum w Chanii, drugi prezentuje wyniki najnowszych odkryć archeologicznych, wzbogacone o materiały wizualne i cyfrowe. Kolejne dwa obszary zajmą najwięcej przestrzeni, ponieważ obejmą kulturę regionu od okresu prehistorycznego, do okresu rzymskiego włącznie. Zwiedzający swoją wyprawę do historii rozpoczną tu od znalezisk z pierwszej osady ludzkiej na Gavdos (gr. Γαύδος), pochodzącej z epoki paleolitu. Ostatni obszar to antyki z prywatnych darowizn – m.in rodziców Premiera Mitsotakisa. Pozostałe dwie sale na piętrze poświęcono wystawom czasowym.
Warto również wspomnieć, że przy okazji wizyty w Chanii Ministra Kultury i Sportu, podpisano umowę z Gminą Rhetimno (gr. Δήμος Ρεθύμνου) na opracowanie studium budowy nowego Muzeum Archeologicznego w Rhetimno. Projekt o budżecie blisko 3 milionów euro przewiduje budowę nowej siedziby o powierzchni prawie 6000 metrów kwadratowych w strefie przybrzeżnej miasta. Zdaniem Mendoni, ze względu na uprzywilejowaną lokalizację, nowe muzeum ma stworzyć warunku do modernizacji szerszego obszaru, i stać się narzędziem rozwoju turystycznego i gospodarczego miasta i całego regionu.
Rozpoczynamy nowy projekt – nową wizję miasta Rhetimno, która podkreśli i będzie promować archeologiczne znaczenie tego obszaru – dodała Minister Mendoni.
Niewątpliwie nowe Muzeum Archeologiczne będzie wyjątkowym miejscem na mapie Chanii, odwiedzanym rocznie przez miliony turystów. Nam udało się go zwiedzić w sierpniu 2022 roku i z całą pewnością to miejsce zasługuje na polecenie i Waszą wizytę! Tysiące zbiorów, zaprezentowanych w wyjątkowo atrakcyjny dla oka sposób, wzbogacony o dziesiątki materiałów wizualnych – prezentacji, animacji i rekonstrukcji, ułatwiających zrozumienie prezentowanych treści. Nawet Ci z Was, którzy nie pałają szczególną miłością do historii, powinni znaleźć tu coś ciekawego. Przyjemnego zwiedzania!
Muzeum jest czynne codziennie (z wyjątkiem wtorków), w godzinach 08:00-20:00. Bilety można zakupić w cenie 6 euro (bilet normalny) oraz 3 euro (bilet ulgowy). Na terenie Muzeum działa mała kawiarnia, z której roztacza się malowniczy widok na Chanię. Po zwiedzaniu warto przysiąść tu na małą kawkę. Więcej informacji znajdziecie na stronie nowego Muzeum. Zachęcam też do obejrzenia filmowych materiałów promocyjnych, przygotowanych przez Muzeum.
