Mochlos

Położone tuż nad brzegiem morza Mochlos (gr. Μόχλος) udowadnia, że na Krecie wciąż można znaleźć tradycyjne wsie, wolne od ogromnych hoteli i turystycznego zgiełku. Od Agios Nikolaos (gr. Άγιος Νικόλαος) dzieli go około 45 kilometrów na wschód, natomiast od Sitii (gr. Σητεία) około 35 kilometrów na zachód. Blisko stąd do ważnych zabytków, a we wsi znajdziemy tawerny serwujące doskonałe ryby i owoce morza, które przyciągają ich wielbicieli z całej Krety.

Mochlos ma wszystko co potrzebne aby stać się popularnym kurortem turystycznym, a jednak, z niewiadomych powodów oparło się komercjalizacji. Dziś jest to spokojna rybacka wieś z wąskimi uliczkami i bielonymi domami porośniętymi krzakami bugenwilli. Jednak jej korzenie sięgają już czasów minojskich, czego dowodzą znaleziska odkryte na zachodzie wsi. Znajdziemy tam pozostałości dwóch domów należących prawdopodobnie do rzemieślników.

Główne ruiny antycznego miasta znajdują się jednak na malutkiej, obecnie bezludnej wyspie św. Mikołaja (gr. νησί Άγιος Νικόλαος), położonej około 200 metrów od brzegu. Pierwotnie była ona prawdopodobnie częścią Krety, lecz na skutek ruchów tektonicznych grobla łączącą ją z lądem znalazła się pod wodą. Pierwsze prace archeologiczne rozpoczęły się w 1908 roku, a dowodził nimi amerykański archeolog Richard Seager, znany także z uczestnictwa w pracach wykopaliskowych na terenie Gourni (gr. Αρψαιολογικός Χώρος Γουρνιών).

Na zachodnim krańcu wyspy odkryto groby z okresu przedpałacowego. W wielu z nich zachowało się bogate wyposażenie, oznaczające wysoki status społeczny pochowanych tu osób. Z tego powodu cmentarz ten jest uważany za jeden z ważniejszych na Krecie. Odkryte przedmioty wskazują, że lokalni rzemieślnicy trudzili się produkcją złotej biżuterii i ceramiki. Duża ilość złota, które nie było wydobywane na Krecie sugeruje natomiast, że Mochlos miało liczne stosunki handlowe z innymi greckimi wyspami oraz Bliskim Wschodem. Pochodzące z tutejszej nekropolii złoto i wyroby z niego, stanowią prawie połowę całego złota odnalezionego na Krecie, a pochodzącego z okresu przedpałacowego.

Mniej więcej w 2000 roku p.n.e. Mochlos traci na znaczeniu i odradza się dopiero 300 lat później, w okresie pałacowym, choć już nigdy nie osiąga dawnej świetności. Z tego właśnie okresu pochodzi większość pozostałości odnalezionych na wyspie. Są to ruiny minojskich domów i warsztatów produkujących wyroby z ceramiki, kości słoniowej i brązu. Znajdziemy tam także pozostałości sanktuarium, oraz cmentarza – zarówno dla władców, jak i nieco dalej od osady – dla zwykłych mieszkańców. Artefakty z tych wykopalisk możemy podziwiać w muzeach archeologicznych w Heraklionie (gr. Ηράκλειο), Agios Nikolaos oraz w Sitii.

Dzisiaj Mochlos zamieszkują w większości Kreteńczycy wywodzący się ze wsi Sfaka (gr. Σφάκα). Trudzą się głównie połowem ryb i owoców morza, których potem możecie skosztować w wielu wybornych tawernach położonych tuż przy morzu. Jeżeli chcecie spędzić czas na okolicznych plażach, to też znajdziecie coś dla siebie. W samym Mochlos znajduje się mało ciekawa piaszczysta plaża, ze skalistym dnem morskim, które nie będzie odpowiednie dla dzieci. Plaża jest niewielka i bywa zatłoczona przez mieszkańców wsi. Lepszą alternatywą jest piaszczysta plaża Limenaria (gr. Παραλία Λιμενάρια) położna około 400 metrów na zachód od Mochlos. Obok niej znajduje się lokalny port, a plaża jest dobrze chroniona przed falami.

Jeżeli zdecydujecie się odwiedzić Mochlos, warto również zajrzeć do okolicznych wiosek: Sfaka (gr. Σφάκα), Lastros (gr. Λάστρος) Tourloti (gr. Τουρλωτή) i Myrsini (gr. Μυρσίνη). Wszystkie zachowały swój tradycyjny styl, a w pobliżu wioski Myrsini znajdziecie wenecką wieżę Kornaros (gr. ενετικός Πύργος του Κορνάρου) z uroczym kościółkiem św. Antoniego (gr. εκκλησάκι του Αγίου Αντωνίου). Ponadto na południe od Mochlos znajduje się malowniczo położona kaplica Ducha Świętego (gr. ξωκλήσι Αγίου Πνεύματος) z której roztacza się panoramiczny widok na całą zatokę Mirabello (gr. Κόλπος Μιραμπέλου).